Bozkır kavimlerine ait birçok destan ve efsane bulunmaktadır. Bu destan ve efsanelerde geçen olaylar ile yazıya geçirildiği dönem arasında tarihsel olarak fark bulunmaktadır. Bu fark neticesinde destan ve efsaneler yazıya geçirildiği dönemin izlerini taşımaktadırlar. Ancak destan ve efsanelerin temel ögelerine bakıldığında tarihin en erken döneminden itibaren bozkır kavimlerinin tarihini ve kültürünü aydınlatacak önemli veriler olduğu görülmektedir.

Destan ve efsanelerde tespit edilen bozkır kavimlerinin tarihine ve kültürüne ait verileri siyasi, sosyal, ekonomik, askerî ve dinî olmak üzere kültürün beş ana teması etrafında toplamak mümkündür. Siyasi olarak destan ve efsanelerde başta devlet, vatan anlayışı, cihan hâkimiyeti gibi konular ile hükümdar, hatun, vezir gibi devlet yöneticileri hükümdar toyu gibi bozkır kavimlerinin siyasi yapısına dair birçok veri tespit edilmiştir. Sosyal olarak ise bozkır toplumunun temel taşı olan aile, nevruz, yemin, giyim-kuşam, beslenme gibi birçok hususta veriler elde edilmiştir. Her daim savaşa hazır, ordu millet anlayışında bir hayat süren bozkır insanının askerî yapısına dair, alp, alpın yetişmesi ve kullanılan savaş araç-gereçlerine dair bilgiler, destan ve efsanelerde görülmektedir. Bozkır insanının, dinî yaşamında inanç değerlerini oluşturan; başta Tanrı olmak üzere dağ, su, ağaç hakkında da destan ve efsaneler önemli bilgiler vermektedir. Kültürün son basamağı olan ekonomik hayat için de bozkır insanının yaşadığı coğrafya göz önüne alındığında ekonominin temelini oluşturan hayvancılık başta olmak üzere madencilik ve ticaret gibi bozkır insanının ekonomisi hakkında da destan ve efsanelerde veriler tespit edilebilmektedir.